नमः पुरस्तादथ पृष्ठतस्ते नमोऽस्तु ते सर्वत एव सर्व। अनन्तवीर्यामितविक्रमस्त्वं सर्वं समाप्नोषि ततोऽसि सर्वः।।11.40।।
namaḥ purastād atha pṛiṣhṭhatas te namo ’stu te sarvata eva sarva ananta-vīryāmita-vikramas tvaṁ sarvaṁ samāpnoṣhi tato ’si sarvaḥ
0:00 / --:--
Word Meanings
namaḥ—offering salutations
purastāt—from the front
atha—and
pṛiṣhṭhataḥ—the rear
te—to you
namaḥ astu—I offer my salutations
te—to you
sarvataḥ—from all sides
eva—indeed
sarva—all
ananta-vīrya—infinite power
amita-vikramaḥ—infinite valor and might
tvam—you
sarvam—everything
samāpnoṣhi—pervade
tataḥ—thus
asi—(you) are
sarvaḥ—everything
•••
अनुवाद
।।11.40।। हे सर्व ! आपको आगेसे भी नमस्कार हो ! पीछेसे भी नमस्कार हो ! सब ओरसे ही नमस्कार हो ! हे अनन्तवीर्य ! अमित विक्रमवाले आपने सबको समावृत कर रखा है; अतः सब कुछ आप ही हैं।
•••
टीका
।।11.40।। व्याख्या--'नमः पुरस्तादथ पृष्ठतस्ते नमोऽस्तु ते सर्वत एव सर्व'--अर्जुन भयभीत हैं। मैं क्या बोलूँ-- यह उनकी समझमें नहीं आ रहा है। इसलिये वे आगेसे, पीछेसे सब ओरसे अर्थात् दसों दिशाओंसे केवल नमस्कारहीनमस्कार कर रहे हैं।